Yelkenli Tekneler Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Kiralama Rehberi

Yelkenli tekneler teknik açıdan üstün bir mekanizması olan deniz araçları olarak çeşitli amaçlarla kullanılıyor. Güncel teknolojik gelişmeler yelkenli teknelerin özelliklerinde değişmeler yapsa da genel mekanizma özellikleri aynı denebilir. Yazımızda yelkenli teknelere dair öne çıkan bilgileri derlemiş bulunuyoruz.

Yelkenli Tekne Nedir?

Turistik gezi, bireysel kullanım ve spor karşılaşması gibi amaçları olan yelkenli tekneler, rüzgar enerjisi ile çalışan deniz araçlarıdır. Yelkenler, rüzgardan gelen itici gücü alarak tekne hareket mekanizmasını oluşturur.

Yelken, tekne üzerindeki direğe takılan gergin bezler demektir. Yelkenli tekne ise bu direk ve bezlerle beraber teknenin tamamına verilen isimdir. Yelkenli ise, yelkenli tekneleri günlük yaşamda kısaltılmış şekilde tanımlayan bir özelliktir.

Yelkenli Tekne Bölümleri

Yelkenli tekne bölümleri: Ana yelken, cenova, baş ıstralya, kıç ıstralya, bumba, direk, çarmıh, borda, baş, kıç, baş üstü kısımlarından oluşur.

·         Cenova:  Cenovanın diğer ismi floktur. Ön kısımdaki küçük yelkene verilen isimdir.

·         Baş, teknenin baş bölümü, kıç,  teknenin arka kısmıdır.

·         Ana yelken: Büyük yelken bölümüdür, kontrolü bu bölüme ait yelken ipleri ile sağlanır.

·         Baş ıstralya: Direği destekleyen telin ismidir. Bu tel gergin ve sağlam olmalıdır. Ayarlamaların düzenli olarak bazı ölçülere göre takip edilmesi gerekir.

·         Kıç ıstralya: Yelken direğinin arka bölümündeki destek telidir. Rüzgar derecesi yoğunken, yelken torunu azaltır.

·         Borda: Borda, yelkenlinin yan bölümü için verilen isimdir.

·         Bumba: Oynayan bir parça olan bumba, yelken formunu ayarlayan, ana yelkeni alttan tutan bölümdür.  Sert rüzgarlarda dikkatli dönüş yaptırmayı gerektirir.

·         Direk: Yelkenli tekne direk bölümü olmadan düşünülemez. Yelkenleri ayakta tutan bölüm direk kısmıdır. Direk uzunlukları ile yelkenli tekne ebatları arasında paralellik vardır. Tekne ne kadar büyükse direkler de eşit oranda geliştirilir.

·         Çarmıh: Yelkenli tekne seyir halindeyken direği destekleyerek tutan bölümdür. Tel formdaki çarmıh doğru hesaplanarak hazırlanmalıdır.

Yelkenlileri tanımlayan genel bölümler modellere göre bazı değişikliklere uğrayabilmektedir. Katamaran, sandal gibi yelkenliler en yaygın kullanılanlar arasındadır.   

Yelkenli Teknelerin Hızı Neye Göre Değişir?

Yelken teknelerin hızı birçok etkene göre değişmektedir. Deniz durumu yanında teknedeki temel özellikler bir arada etki edecektir. Rüzgar hızı gibi etkenler yelken teknenin hızında etkilidir. Yelken tasarımında kullanılan tekniklerin de hız konusunda etki edeceğini belirtmek gerekir.

Yelkenli Teknelerin Malzemeleri

Yelken tekneler çok sayıda malzeme çeşidini bir arada barındıran su araçlarıdır. En yaygın kullanılan malzemeler:

·         Sedef

·         Metal vinçler, metal çubuklar, çeşitli mekanik malzemeler

·         Polyester

·         Dacron, şeklinde sıralanabilir. Yelkenli tekne bölümlerine göre kullanılan malzemeler de değişebilecektir.

Yelkene Fırtınalı Havalarda Camadan Vurulması Nedir?

Yelkene camadan vurulması, genellikle fırtınalı ve aşırı rüzgarlı dönemlerde yapılan bir düğüm işlemidir. Camadan vurulmasında yelken küçültme işlemi yapılır. Yelkeni yırtılmalara karşı önlemek için etkili bir yoldur. Ayrıca yelkenin kontrolünü sürdürmeye katkı sağlar. Aksi halde hava şartları yelkeni sürükleyebilir. Rota kaybı zorluklara neden olacaktır.

Yelkenli Tekne Çalışma Prensibi

Yelkenli tekneleri çalıştıran sistem, su araçlarındaki genel mantığa ek olarak daha detaylı şekilde ele alınabilir. Tekneyi hareket ettiren rüzgara bağlı itme kuvveti ve emme kuvveti, yelkenlinin çalışmasında temel mantıktır. Enerji oluşurken bunu emen kuvvet rüzgara rağmen ilerlemeyi sağlar.

·         Rüzgar yelkenli tekne nasıl çalışır sorusunda ilk harekete geçirici aşama gibi düşünülebilir.  Kıç bölümüne etki sayesinde dalgayla beraber ilerleme sağlanır. Fakat rüzgarın yavaşlatıcı etkisini de emen ayrıca bir mekanizma vardır. Basınç farkı denen durumu gideren sistem sayesinde ilerleme hızı kesilmeden kontrol altına alınabilir.

·         Yelkenler, tekneyi daha hızlı yol alması için mekanik olarak destekleyen özel sistemlerdir. Hesaplaması yelken ağırlığı ve yapısı esas alınarak oluşturulur.

·         Yelken teknelerde ilerlemeyi en sağlıklı şekilde sürdürmek için rüzgara karşı 45 derece açı oluşturulmalıdır.  Rüzgardaki mekanik emilim hızı bu sayede dengelenecektir. Şayet yoğun ve devirici bir rüzgar varsa daha farklı açılara ve kullanımlara başvurulabilir.

Yelken tekneler büyük dalgalarda kolay yol almak için tasarlanmıştır. Yelken mekaniği, sık ve kısa dalgalarda ilerlemeyi zorlaştırabilir. Yelkenli tekne modelleri kısa ve keskin dalgalarda daha kolay devrilebilir Bununla birlikte, büyük dalgalarda yol alırken yelkenli ağırlığı ve direnci gibi hesaplamaları iyi yapmış olmalısınız. Aksi halde yeniden yan yatma olasılığı görülecektir. 

Faça Yelken Yöntemi Ne Anlama Geliyor?

Faça yelken yöntemi, yoğun fırtınalı sert havalarda yelken durdurma işlemine verilen bir isimdir. Aniden yelkenli tekne durdurulması gerektiğinde faça yelken tekniği kullanılır.

·         Tekneden birinin denize düşmesi

·         Teknede aniden gelişen arızalar, yangın vs. durumlar

·         Aniden gelişen hava koşulları değişimi, buna bağlı tekneyi sabitlemeniz gerekmesi

·         Mola vermenizin gerektiği diğer durumlarda faça yelken yöntemi kullanılabilir.

Yelkenli Teknelerde Demirleme

Yelkenli tekne demir atma işlemleri esnasında dikkat edilmesi gereken birçok konu vardır. İlk ve en önemlisi harita üzerinde, nereye demir atılacağını tespit etmek olacaktır. Ardından tekne hızı azaltılarak demirlenecek alana gelinir.

·         Yelkenli tekne bekletilirken demir atılmalıdır. Durmadan demir atma işlemi yapılmamalıdır. Ayrıca demir tam olarak dibe ulaşana kadar emin olmak gerekir. Hemen sonraki aşama da demirin tutmasını sağlamak olacaktır.

·         Demirleme alanında sıkıntılı bir zemin olabilir. Kum, kayalık zemin, yosunlu zemin en sık yaşanan sorunlardır. Bu zeminlere özel demir seçmeli ve önlem almalısınız.

·         Yelkenli tekneyi demirleyeceğinizde rüzgar durumunu ve dalgayı hesaplamalısınız. Dalgayı kesen bir yer bularak etkisini azaltmalı ve bu şekilde demir atmalısınız.

·         Derinliğe çapa bırakırken, çapa uzunluğu derinliği 4 kat kadar aşıyor olmalıdır.  Yapılan hesaplamanın amacı, tekne güvenliğidir. Beklenmeyen bir gerilim olması halinde tekne alabora olabilir.

Yelkenli teknede kayma hesaplamasına önem vermek, demirleme sürecinde sağlam adımlar atmanız anlamına gelecektir. Yelkenli yat için demir atılan yerde dairesel kaymaların hesaplandığı bu durum,   ekstra avantaj sağlar.